Jean-Jacques Rousseau is een Verlichtingsfilosoof die leefde van 1712 to 1778. Nooit zijn heeft hij kunnen bevroeden dat zijn naam in verband zou worden gebracht met social media. Zijn autobiografie Confessions heeft mij op dit idee gebracht.
Ten eerste had Rousseau een zeer uitgesproken idee over het gevoel en het verstand. Rousseau was de man van authenticiteit, wat je werkelijk bent is zuiver en waardevol. Hij was de eerste die een autobiografie, Confessions schreef. De vertaling van Confessions is bekentenis of biecht. Het is een zeer openhartig en ongeremd geschreven verhaal. Niets werd verhuld of in omfloerste taal uitgesproken. Door dat het in boekvorm werd uitgegeven was het voor iedereen toegankelijk.
In webblogs wordt wereldkundig gemaakt hoe men leeft, wat men prettig, lekker of mooi vindt. De gebruikers van blogs doen iets wat vergelijkbaar met wat Rousseau heeft gedaan. Men zou bij Rousseau kunnen spreken van bekentenisdrift (Cliteur, 2007) en dat heeft de huidige blogschrijver wel met hem gemeen. Daarentegen vinden de voorstanders van de vrijheid van het woord met betrekking tot hun leven dat privacy net zo min telt als wanneer men op een strand ligt of een telefoongesprek voert in een volle bus.
Ten tweede markeerde Rousseau het overgangsmoment tussen de Verlichting en de Romantiek. Uit cultuur sprak geen authenticiteit omdat die was ontstaan door tussenkomst van mensen. Er was sprake van een verheerlijking van de natuur. De natuur stond voor zuiverheid.
De romantiek van de huidige milieubeweging is het willen tegenhouden van het kwaad van het winstbejag ten koste van alles en de wens de natuur te behouden zoals deze is. Er wordt geen ingrijpen van de mensen getolereerd op iets wat zuiver is. Men weet nu nog beter dan 250 jaar geleden dat schade aan de natuur onomkeerbaar is, bronnen raken uitgeput. Milieubewegingen zijn op veel fronten actief. Om een paar voorbeelden te noemen; ze zijn tegen kernenergie, voor zonne-energie, tegen kappen in het regenwoud, voor biodynamische landbouw.
Social media is ook door non-profitorganisaties zoals de milieubeweging ontdekt. Door sociaalmediacampagnes raken een grote schare fans betrokken en via crowdfunding wordt er geld ingezameld. "Wie sociale media wil gebruiken om duurzame verandering teweeg te brengen, moet wel eerst drie essentiële dingen hebben: een inspirerende boodschap, een eenvoudig en snel haalbaar doel, en de zekerheid dat iedereen die bijdraagt dat aan al zijn vrienden kan laten zien." (Bal, 2012) Het doel is de prikkel en meestal is dat een geldelijke beloning.
Een succesvol voorbeeld van social media is het verhaal van de zonnepanelen. Patrick Crane uit Californië was een succesvol medewerker van LinkedIn. Op het moment dat hij zonnepanelen op zijn huis zet en zijn energierekening met grote snelheid terug ziet lopen is hij zo enthousiast dat hij dit letterlijk wereldkundig maakt. Via familie en vrienden vloeit dit als een inktvlek uit naar anderen. Crane zet hierbij social media in. Hij vergelijkt het met een buurman die enthousiast binnenloopt om te vertellen dat hij net een zonnepaneel heeft aangeschaft en daar heel veel mee gaat besparen. Dat wil iedereen wel.
Met dit blog heb ik willen aantonen dat er overeenkomsten zijn tussen aspecten van social media en het gedachtegoed van Rousseau, 250 jaar geleden. Rousseau was één van de eersten de natuur centraal stelde en zijn privéleven prijsgaf aan een groot publiek. Hij heeft veel followers gekregen.
Bronnen:
·
Bal, Elleke, Klik hier voor verandering, Ode 17 maart 2012
·
Buijs, G.J.[uit: G. Harinck e.a.(red.), Christelijke
Encyclopedie (Kampen 2005)]http://www.protestant.nl/encyclopedie/themas/filosofie/rousseau-jean-jacques
Geraadpleegd op 3 april 2012
·
Cliteur, P., Rousseaus kruistocht tegen de beschaving, Gepubliceerd
in: Andreas Kinneging en Rob Wiche, red., Van kwaad tot erger, Het kwaad in de
filosofie, Het Spectrum, Utrecht 2007, pp. 207-227.
·
Oosterbaan,W., We hebben een machine gemaakt die door niemand
beheerst wordt, NRC Webpagina's 8 november1997, http://retro.nrc.nl/W2/Lab/Castells/
Gezien op 4 april 2012
·
Verschraegen, G. De digitalisering van de cultuur (1) Tijdschrift
voor Sociologie 2002, volume 23, nr.3‐4, p. 303‐324.
·
http://www.sungevity.com/home-1k
Geraadpleegd op 3 april 2012
Geen opmerkingen:
Een reactie posten